БЕСЛАН.РУ

Уарди у дидинджыты рæсугъддæр, сæ паддзах, фæлæ йæ гъама-гъоматæй нæ ратондзынæ – йæ сындзытæй йæм бавналæн нæй. Фæлæ йæ уынд адæймагæн цас æхцондзинад хæссы! Сагайы зæрдæ, йæ хæрздæф сæр разилын кæны… Бирæ ис уардийы диссаджы æууæлтыл дзурæн. Зонынц сæ нæ уацхъуыды хъайтартæ дæр, æмæ бирæ рахъуыды-бахъуыдыйы фæстæ сæ ног райгуыргæ музыкалон коллективæн радтой дидинты дзæбæхдæры ном.

Уæдæ базонгæ ут, зынаргъ газеткæсджытæ, абон нæ редакцийы уазджытæ - фольклорон ансамбль «Уарди»-йы уæнгтимæ. Ацы аивадон къорд равзæрд æрæджы, æмæ сæ фыццаг концерт сфæнд кодтой Беслæныхъæуы радтын. Профессионалон музыканттæ Хъайтмазты Мæдинæ, Заойты Неля, Бæзойты Эллæ æмæ Хабæты Иринæ сырх дипломтимæ фесты музыкалон училище (ныр у педагогон институт) 1990 азы. Алчидæр дзы аивады йæхи фæндагыл ацыд. Мæдинæ æмæ Неля пединституты кусынц, сæ зонындзинæдтæ æнæвгъауæй дæттынц фæсивæдæн. Чызджытæ сæ бастдзинад нæ фехæлдтой, арæх æмбæлынц, æмæ сæм фæзынд сæхи къорд саразыны хъуыды.

Хъуыддæгтæ, дам, иууылдæр Хуыцауæй арæзт сты. Неляйы æфсымæр Заойты Эльбрус, нæ республикæйы сгуыхт артист, кæй зæгъын æй хъæуы, иуварс нæ баззад, пиар- директорæй сын «банымыгъта» йæ хорз æмбал Гуыбиаты Давиды. Ацы æрыгон æвзыгъд лæппуйæн йæ фыд Гуыбиаты Хъазыбег у ирон театры аивадон разамонæг, Щукины театралон училищейы рауагъдон, æмæ диссаг нæу, Давид йæ фыды фендагыл кæй ацыд – ахуыр кæны ГИТИСы æртыккаг курсы. Хæрзæрыгон, фæлæ алцæмæ арæхстджын, ныридæгæн уал куыд продюсер, афтæ куыста ансамбльтæ «Симд» æмæ «Вайнах»-имæ. Ног равзæрд къорд æмæ сæ пиар-директор фембæлдысты, кæрæдзимæ байхъуыстой æмæ разыйæ баззадысты. Давид институты рæстæг дзæгъæлы кæй нæ сафы, уый бæлвырд – абоны «бомонд» цæмæй улæфы, уый хорз зоны, æмæ йæ ног æмкусджытимæ уайтагъд иумæйаг æвзаг ссардта. Фыццаджыдæр басагъæс кодтой къордæн аккаг ном ссарыныл. Ныртæккæ хуыйынц сценикон дарæс – ам дæр сын разынд цæдисон æмбал Джанайты Эллæ. Модельер у, Мæскуыйы кусы, аразы уæлæдарæсы коллекцитæ. Хъуамæ, дам, æцæг алайнаг костюмты рацæуат сценæмæ, зæгъы Эллæ. Хуымæтæджы разгæмттæ нæ уыдзысты, фæлæ эскизтæм гæсгæ нæ рагфыдæлты дарæс, сæ алы элемент, алы орнамент дæр историон рæстдзинадæн куыд дзуапп дæтта, ууыл разæнгардæй архайы Джанайты чызг.

Цы у «Уарди», цавæр программæимæ рацæудзæн дыууынæм майы Беслæныхъæуы цæрджыты размæ културæйы артдзæсты сценæмæ? Ацы фарсæн дзуапп радта Хъайтмазты Мæдинæ:

- Нæ репертуармæ тынг бæрнон цæстæй кæсæм. Алы артистæн дæр ис йæхи аудитори. Фыццаг къахдзæф кæнæм, æмæ хъуамæ ма фæмæнг уа. Иугæр нæхимæ ахæм хæс райстам, хъазты бацыдыстæм, уæд дзы симын хъæуы. Ирон музыкæ фыццагдæр у фæндыр, æмæ нæм ис дыууæ фæндыры, æртæ – дала фæндыртæ, уадындз, къæрцъгæнæнтæ. Стæм квартет. Репертуары ис, рох кæнын кæй райдыдтой Ирыстоны, ахæм рагон ирон цæгътытæ, бацæттæ кодтам попурритæ «Хонгæ» - ам æмбырд сты заманхъуйлаг, дыгурон, алагираг, зæронд æмæ иннæ хонгæтæ, афтæ попурри «Симд»-ы дæр, нырыккон бакуыстыты ирон, кæсгон, гуырдзыйаг цæгътытæ…

Абон не «стъалытæй» исчи концерт куы фæдæтты, уæд ын вæййы «æххуысгæнджытæ», йæхæдæг иу-дыууæ зарæджы азары, стæй иннæ «стъалытæн» дæр фадат фæвæййы капекк бакусынæн. Æмæ бафарстон чызджыты, сымахмæ та, зæгъын, чи фæкæсдзæн.

Уый тыххæй Заойты Неля загъта:

- Нæхæдæг лæгъстæ никæмæн бакодтам, фæлæ куы фехъуыстой Бесланы нæ фыццаг концерты тыххæй, уæд нæм сæхæдæг æххуысмæ фæзындысты. Æхца нæ нæ бадомдтой, афтæмæй концерты архайын бафæндыд Зæнджиаты Мæдинæйы, Беппиты Альберты, Джимиты Артуры, Гуыбиаты Эльбрусы, ансамбль «Æртхурон»-ы. Уыдзæн ма нæм уазджытæ, се ‘ппæты нæмттæ нæ хъæр кæнæм, уæхæдæг сæ федзыстут, - мидбылты бахудгæйæ дзуапп радта Неля.

- Беслæныхъæумæ фарны къах æрбавæрут, фæлæ мах горæт цæмæ равзæрстат аивады стыр дунемæ акъахдзæф кæнынмæ?

Квартеты номæй дзырдыбар райста Гуыбиаты Давид:

- Уым диссагæй ницы ис. Æз беслайнаг дæн, чызджытæ дæр нæ горæтæн дæрддаг не сты, æмæ сфæнд кодтам нæ уарзон адæмæн бæрæгбон балæвар кæнын. Табуафси, æрбацæут, бакæсут, саргъ кæнут нæ аивадæн.

Нæ уазджыты куы афæндараст кодтам, уæд мæ дызæрдыгдзинады рæстдзинады тыххæй бацыдтæн интернетмæ. Ныртæккæ уый æнæкæрон тыгъдады цы нæ ссардзынæ, ахæм нæй, æмæ дзы æз дæр уайтагъд райардтон Хъайтмазты Мæдинæйы. Алæмæты диссаджы фарæхстджын фæндырдзæгъдæг, ис ын клиптæ телеуынынады, æз дæр ын йæ цæсгом уымæй ныхъхъуыды кодтон.

Куыд мын радзырдтой къорды уæнгтæ, афтæмæй сæ зæрды ис радтын концерт Хуымæллæджы дæр. Иузагъдæй, бирæ рæсугъд фæндтæ ис «Уарди»-мæ. Æз сæ арфæтимæ афæндараст кодтон. Ныр дарддæр æнхъæлмæ кæсдзыстæм æппæт коллективæй дыууынæм маймæ, рагæй бæллыдыстæм дала фæндырмæ байхъусынмæ. Сымах дæр хоны «Уарди» йæ концертмæ, зæрдæ æвæры, фæсойнаг, дам, нæ фæуыдзыстут. Билеты аргъ – æдæппæтæй дыууæсæдæ сомы. Табуафси, саккаг кæнут тæккæ райсом культурæйы артдзæстмæ!

"Вестник Беслана"